آزمایش طب کار شامل چیست؟

آزمایش طب کار اصطلاحی است که شاید به گوشتان خورده باشد. کسانی که بخواهند در شرکتی استخدام شوند باید در کنار انجام فرم های لازمه، آزمایشاتی هم انجام دهند که به این آزمایشات، آزمایش های طب کار می گویند. همچنین در شرکت ها به صورت دوره ای این کار انجام می گیرد. لازم به ذکر است که انجام این آزمایشات برای استخدام در شرکت ها، بر طبق ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی اجباری است. این آزمایشات به منظور بررسی سلامت روحی، اجتماعی و جسمی افراد انجام می گیرد. همچنین این آزمایشات سبب می شود که در صورت به وجود آمدن مشکلی برای افراد در کار، پزشک تشخیص دهد که این مشکل به خاطر کار او بوده است و این امر باعث تناسب شغلی افراد در کارشان می شود.

آزمایش طب کار شامل چه مواردی است؟

مواردی که این نوع آزمایش شامل آن ها می شود در ادامه ذکر شده است؛

• معاینات و ارزیابی اندام ها: در ابتدا ارزیابی اولیه از فرد صورت می گیرد و پزشک او را معاینه می کندو سوابق پزشکی خانوادگی فرد را جویا می شود. همچنین در برخی مشاغل مانند نیروی انتظامی و آتش نشانی و موارد دیگر، فرد باید از سلامت جسمی کامل برخوردار بوده و تست های مخصوص این کارها را انجام دهد.
  
  
• آزمایش خون و ادرار (که شامل تست اعتیاد هم می شوند: (در آزمایش ادرار معمولا تست اعتیاد انجام می گیرد. همچنین این آزمایش برای تشخیص بیماری های کلیوی، کبدی و دیابت هم به کار گرفته می شود.
  
  
• آزمایش خون در بدو استخدام انجام می گیرد و مجدداً در چکاب های دوره‌ ای این آزمایش صورت می گیرد. با آزمایش خون می توان چربی خون، کلسترول و موارد دیگر را متوجه شد.
  
  
• معاینات بینایی سنجی ( اپتومتری: (عملکرد بینایی یکی از مهمترین آزمایشات در طب کار است که در بعضی از مشاغل با درصد کم بینایی هم می توان کار کرد. اما هدف اصلی از این معاینات بررسی، کنترل و درمان مشکلات بینایی فرد است. برخی از مشکلات قابل درمان هستند و به همین جهت تشخیص به موقع بسیار اهمیت دارد. برخی از آزمایش های کاربردی معاینات بینایی سنجی در آزمایش طب کار شامل تیزبینی، میدان دید، دید عمیق و دید رنگ هستند.
  
  
• بررسی شنوایی سنجی (ادیومتری:  (این معاینه در مشاغلی که سر و صدای زیادی دارند، جهت تشخیص زودهنگام و پیشگیری از آسیب شنوایی صورت می گیرد.
• سلامت تنفس (اسپیرومتری: )این آزمایش جهت بررسی مشکلات تنفسی و تعیین حجم ریه انجام می گردد. همچنین به تشخیص بیماری های شدید تنفسی مانند آسم و برونشیت مزمن و موارد دیگر کمک می کند.انجمن این آزمایشات در مشاغلی که با مواد شیمیایی کار می کنند ضرورت دارد.
  
  
• فشار خون: فشار خون جزو چکاب های دوره‌ ای بوده که مطابق ماده ۹۲ قانون کار اجباری است. این آزمایش به صورت دوره ای (یک ساله) با تأیید مراکز درمانی انجام می گیرد. این آزمایش به منظور ارزیابی مجدد سلامت کارکنان انجام می شود و اگر فرد مبتلا به بیماری شود آن را به موقع تشخیص می دهند. تشخیص بیماری در ابتدای آن باعث کنترل و کمک کردن به درمان و کاهش هزینه ها می شود.
  
  
• بررسی سلامت روانی: سلامت روان از جهت تعامل یا رفتار با دیگران در محیط کار و تاثیر بر روی سلامت جسم بسیار حائز اهمیت است. کارمندانی که از سلامت روان برخوردار هستند، دارای خصوصیاتی مانند استرس کم تر، انعطاف پذیری بیش تر، قبول تغییرات، مسئولیت پذیری، کارایی بهتر و کنترل نگرانی ها هستند. 

سیگار و مخدرها در آزمایش طب کار

یکی از موارد مهمی که باعث اختلال در روند کار می شود داشتن اعتیاد فرد است. استخدام افرادی که به اعتیاد دچار شده اند باعث مشکلات رفتاری و بهداشتی در محل کار می شود؛ همچنین این امر باعث کاهش بازدهی و بهره وری می شود. به همین دلیل تست اعتیاد یکی از تست های مهم در بدو استخدام است که سبب جلوگیری از استخدام و فعالیت افراد معتاد در جامعه می شود.

آزمایش طب کار در بدو استخدام
انجام این آزمایش قبل از استخدام در برخی سازمان‌ها و ادارات از متقاضیان کار درخواست می‌شود تا بر اساس سلامت جسمی و روحی آنان، درمورد جذب نیرو تصمیم گرفته شود.

آزمایش طب کار برای معاینه‌های دوره‌ای
بعد از جذب نیروها و شروع به کار کارکنان، لازم است کارفرما حداقل سالی یک بار، کارکنان خود را از نظر سلامت جسمی و روحی مورد بررسی قرار دهد. امتیاز معاینه‌های دوره‌ای این است که اگر کارکنان به دلیل محیط کار دچار مشکل یا اختلالی شده باشند، می‌توان به زودی در جهت رفع آن اقدام کرد.

آزمایش طب کار برای مشخص کردن محدودیت‌های شغلی
اگر کارکنان دچار بیماری و یا حادثه شغلی شوند، کارفرما باید پس از دستور انجام معاینات لازم، وظایف فرد مورد نظر را در محل کار بر اساس توانایی‌ها و شرایط جدید مشخص کند. پزشکان باید میزان آسیب وارده را بر بدن فرد بررسی کنند و تغییر شرایط جسمی و روحی فرد را به کارفرما اطلاع دهند.

آزمایش طب کار برای چکاپ کارکنان
آزمایش‌ها و معاینه‌های ویژه برای چکاپ کارکنان با توجه به جنسیت، سن، سابقه خانوادگی و بیماری‌های زمینه‌ای انجام می‌شود. این آزمایش‌ها که آزمایش خون طب کار هم شامل آن می‌شود، برای تشخیص بیماری‌ها و درمان زود هنگام آن‌ها انجام می‌شود.  

منافع آزمایش طب کار شامل چیست؟

بدون شک، آزمایش طب کار هم برای کارفرما و هم برای کارکنان از منافع زیادی برخوردار است. کارفرما و کارکنان هر دو برای پیشرفت هر کاری به یکدیگر وابسته‌اند و بهتر است با انجام اقدامات حمایتی در نهایت به پیشرفت سازمان خود کمک کنند. منافعی که آزمایش طب کار برای کارکنان و کارفرما دارد عبارتند از

• آگاهی از خطرات احتمالی که سلامت کارکنان را تهدید می‌کند و پیشگیری از آن‌ها
• افزایش روحیه و تعهد بیشتر کارکنان به کارفرمایان
• صرفه‌جویی مالی برای سازمان و پیشگیری از هزینه‌های احتمالی بیشتر در آینده
• کمک به تصمیم‌گیری صحیح‌تر در انتخاب و جذب نیروها
• جلوگیری از بیماری‌های شغلی و تلاش در جهت رفع نقص‌های محیط کار

انواع آزمایش طب کار

حال که متوجه شدید آزمایش طب کار شامل چیست، بهتر است با انواع آن نیز آشنا شوید. آزمایش طب کار برای اهداف مختلف انجام می‌شود و شامل انواع زیر است:

۱. آزمایش طب کار شامل چیست؟

آزمایش خون طب کار، شنوایی سنجی، بینایی سنجی، تست تنفس، تست نوار قلب، تست اعتیاد و معاینات پزشکی

۲. آزمایش خون طب کار شامل چه مواردی می‌شود؟

آزمایش CBC، آزمایش چربی خون، آزمایش FBS یا قند خون، آزمایش آنزیم‌های کبدی یا SGOT و SGPT

۳. انواع آزمایش طب کار چیست؟

آزمایش در بدو استخدام، آزمایش برای معاینه‌های دوره‌ای، آزمایش برای مشخص کردن محدودیت‌های شغلی، آزمایش برای چکاپ کارکنان

۴. هدف از انجام آزمایش طب کار چیست؟

تعیین سلامت عمومی کارکنان، تعیین توانایی کارکنان در انجام وظایف شغلی، مشخص شدن خطرات احتمالی محیط کار برای کارکنان، مشخص شدن خطرات احتمالی حضور کارکنان ناسالم در محیط کار

۵. منافع آزمایش طب کار شامل چیست؟

آگاهی از خطرات احتمالی که سلامت کارکنان را تهدید می‌کند و پیشگیری از آن‌ها، افزایش روحیه و تعهد بیشتر کارکنان به کارفرمایان، صرفه‌جویی مالی برای سازمان و پیشگیری از هزینه‌های احتمالی بیشتر در آینده، کمک به تصمیم‌گیری صحیح‌تر در انتخاب و جذب نیروها، جلوگیری از بیماری‌های شغلی و تلاش در جهت رفع نقص‌های محیط کار