آهن یکی از عوامل تشکیل ‌دهنده آنزیم‌ های متعدد در بدن است، فرم آهن ذخیره شده در بدن انسان به صورت فریتین و هموسیدرین است که دربخش ‌های گوناگون بدن انسان از جمله مغز استخوان، کبد و طحال وجود دارد.

کمبود شدید آهن در بدن سبب کم خونی، رنگ پریدگی و سلول‌ های خونی با میزان غلظت هموگلوبین پایین می‌ شود. این کمبود در زنان باردار، خطر تولد فرزندان نارس را افزایش داده و موجب تولد نوزادان کم وزن می ‌شود.

با این حال 7 واقعیت را در مورد آهن نباید فراموش کنید:

کم خونی فقر آهن بی عارضه نیست: کم خونی فقر آهن اگر خفیف باشد معمولا عارضه ای ندارد اما اگر درمان نشود، می تواند مشکلات جدی سلامتی را به دنبال داشته باشد. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مشکلات قلبی: کم خونی فقر آهن ممکن است منجر به ضربان قلب سریع و نامنظم شود. همین روند نارسایی و بزرگ شدن قلب را به دنبال دارد.

مشکلات دوران بارداری: در زنان باردار، کم خونی فقر آهن منجر به تولد زودرس نوزادان و یا نوزاد با وزن کم می شود.

مشکلات رشد: در نوزادان و کودکان با فقر شدید آهن، مشکلات تاخیر در رشد ایجاد می شود. ضمن این که استعداد ابتلا به عفونت ها نیز بالا می رود.

شاید به اندازه کافی آهن دریافت نمی کنید: میزان نیاز زنان به آهن در روز ۱۸ میلی گرم است و این میزان در مردان به ۸ میلی گرم می رسد. البته گیاه خواران، افرادی که گوشت قرمز نمی خورند و ورزشکاران باید مراقب باشند که به اندازه کافی آهن دریافت کنند. علاوه بر این، هنگامی که بدن تحت تاثیر تغییرات ناگهانی نظیر رشد ناگهانی در کودکان و بالغین یا در طی دوره شیردهی قرار می گیرد، نیازمند افزایش دریافت آهن و افزایش تولید سلول های قرمز خونی است.

آهن سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند: یکی از نشانه های فقر آهن، بیمار شدن در بیشتر اوقات است. کمبود آهن خود را با خستگی، تنگی نفس به هنگام ورزش، ضربان قلب سریع، سرگیجه، سردرد، تحریک پذیری و ظاهر رنگ پریده نشان می دهد.

همه آهن ها به یک اندازه جذب نمی شوند: دو نوع آهن وجود دارد؛ آهن هم و غیر هم. آهن هم به آسانی توسط بدن ما جذب میشود و آنهم از طریق مصرف گوشت قرمز، گوشت ماکیان، ماهی و جگر. آهن غیر هم در منابع گیاهی یافت می شود از قبیل عدس، لوبیا و نخود، غلات و ماکارونی غنی شده ،برگ سبزیجات سبز، میوه های خشک، آجیل و دانه ها و تخم مرغ. آهن غیر هم به اندازه آهن هم جذب بدن نمی شود و به همین دلیل گیاه خواران باید در روز ۳۲ میلی گرم آهن مصرف کنند؛ یعنی ۲ برابر گوشت خواران.

اضافه کردن آهن به رژیم غذایی آسان است: مصرف غذاهای غنی از آهن در هر وعده غذایی مهم است. پرتقال، توت فرنگی، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، گل کلم، طالبی، کیوی، فلفل و آب میوه طبیعی. شما می توانید آهن غیر هم را مصرف کنید و جذب آن را با مصرف ویتامین ث افزایش دهید. همچنین پختن غذا در ظروف استیل ضد زنگ، جذب آهن را در بدن افزایش می دهد. آهن را یک ساعت قبل یا پس از مصرف قهوه یا چای مصرف کنید چون در غیر این صورت جذب آهن ۳۵ تا ۶۰ درصد کاهش می یابد./

منبعhttp://iec.behdasht.gov.ir/

مرکز تخصصی طب کار ایمن پژوهان پارس