طب کار شاخه ای تخصصی از طب است که به بررسی روابط موجود بین سلامت کارگر ، توانائی انجام کار ، شرایط کارها و محیط فیزیکی ، شیمیایی و اجتماعی محیط کار می‌پردازد .
براساس کاملترین تعریف بعمل آمده توسط کالج سلطنتی پزشکان و جراحان کانادا ، طب کار عبارتست از :
رشته ای از طب که با ادغام جنبه های بالینی و اجرایی و با در نظر داشتن محیط شغلی افراد و گروهها به نیازهای مربوط به سلامت ایشان می‌پردازد و شامل فعالیت‌هایی از جمله شناسایی، ارزیابی، درمان، کنترل و پی گیری درمان و پیشـگیری از بیماری‌ها و صـدمات مـرتبط با کار میباشد .این رشته از جنبه تنوع اعمال و نحوه آموزش و اعطای صلاحیت به متخصصین مربوطه با بسیاری از تخصص‌های دیگر رشته پزشکی متفاوت است .
پزشکان فعال در این رشته می‌آموزند که اشتغال در محیط‌های کاری می‌تواند اثرات مطلوب و یا سوء بر روی سلامت شاغل و یا سایر افراد داشته باشد . همچنین می‌آموزند که می‌توان نحوه و شرایط انجام کار را به گونه ای تغییر داد تا سلامت شاغل حفظ گردد و با در نظر گرفتن توانائی‌ها و محدودیت‌های شاغل در هنگام جایگزینی شغلی، سطح سلامتی را در محیط کاری ارتقاء بخشید.
راههای مختلفی برای ارائه خدمات فوق الذکر وجود دارد که یکی از مهمترین آنها برقراری مراکز تخصصی طب کار جهت ارائه متمرکز خدمات سلامت شغلی به شاغلین تحت پوشش میباشد.
انواع معاینات طب کار
1– معاینات بدو استخدام :
این معاینات به منظور سنجش توانمندی جسمانی، روانی و اجتماعی شاغل و به کارگیری فرد در کار متناسب با این توانمندی‌ها انجام می‌گردد و با تعیین وضعیت پایه سلامت عمومی و شغلی فرد، در صورت ابتلا فرد به یک بیماری در آینده، در تعیین شغلی و یا غیر شغلی بودن بیماری وی به پزشک بسیار کمک می کنند که البته این مسئله هنگام طرح موضوع در مراجع قانونی اهمیت بیشتری پیدا می کند. این معاینات بر اساس ماده 90 قانون تامین اجتماعی برای شاغلین الزامی است .مرکز تخصصی طب کار ایمن پژوهان پارس جزء مراکز مورد اعتماد سازمان تامین اجتماعی و آماده ارائه خدمات در سطح استان البرز می باشد.
اهداف معاینات بدو استخدام عبارتند از:
1- تعیین وضعیت سلامت عمومی شاغل
2- به کارگیری نیروی انسانی در کار متناسب با توانمندی جسمی، روحی و روانی وی (Fitness For Work)
3- تهیه اطلاعات پایه در زمینه سلامتی شاغل جهت بررسی های مقایسه ای بعدی در معاینات ادواری
4- تهیه و نگهداری کلیه اطلاعات پزشکی شاغل به منظور ارائه به مراجع قانونی در صورت نیاز
همچنین شایان ذکر می باشد ، این سند ( پرونده بدو استخدام پزشکی ) در صورت ارجاع به محاکم قانونی در زمان ادعای غرامت بیماری های مرتبط با شغل از سوی پرسنل به جهت بررسی سوابق فرد که آیا در هنگام ورود به سازمان دارای بیماری قبلی بوده و یا خیر بسیار پر اهمیت بوده و همینطور این سند ملاکی برای تعیین شغل مناسب جهت افراد می باشد از لحاظ عملکرد ایمنی ، در صورتی که با توجه به پرونده پزشکی واحد HSE و سرپرستان پروژه فرد را از لحاظ جسمی سالم بدانند ، بسته به نیاز خود از فرد مربوطه در قسمت های مختلف استفاده میکنند ، حال آنکه نامبرده از جهت جسمانی در وضیعت سالم نبوده و موجب بروز حوادث بسیار برای خود و دیگران خواهد شد .
لذا نحوه صحیح انجام این تست ها و انجام معاینات بدو استخدام توسط مراجع و مراکز ذیصلاح امری بسیار حیاتی می باشد .
لیکن علی رغم این درجه از اهمیت موضوع متاسفانه بسیار دیده شده است که مراکز طب کار دولتی و خصوصی بدون نظارت برعملکرد پرسنل خود ، عدم بروز بودن دستگاه ها و کالیبره مداوم آنها و عدم حضور متخصص طب کار این تست ها را با درصد خطای بسیار بالا انجام می دهند و بیش تر اوقات تمامی افرادی را که مورد آزمایش قرار می دهند از لحاظ جسمی سالم ذکر می کنند ، حال آنکه آنها دارای بیماری های پنهانی بوده و این موضوع باعث آن می شود که در صورت مشکل داشتن فرد از لحاظ جسمی در سالهای آتی به این مدرک استناد نموده و اعلام نماید که بیماری های شغلی اینجانب در سازمان مربوطه رخ داده است و ادعای خسارت به دلیل بروز بیماری شغلی نماید و همانطور که ذکر شد باتوجه به مشکل خود موجب بروز حادثه برای خود و دیگران شود .
2- معاینات ادواری:
هدف از انجام این معاینات که مطابق ماده 92 قانون کار باید حداقل سالی یکبار برای هر شاغل انجام گردد، ارزیابی مجدد سلامتی شاغل و تشخیص به موقع علایم بیماریهای شغلی یا تعیین تناسب شغلی شاغلین میباشد.
مرکز تخصصی طب کار ایمن پژوهان پارس با کادری مجرب و باتجربه آماده ارائه خدمات در سطح استان البرز می باشد.
3- معاینات تطابق با کار:
این معاینات که جزء معاینات تخصصی طب کار میباشد جهت بازگشت مناسب فرد آسیب دیده از حادثه یا یک بیماری (شغلی و غیر شغلی) به کار مناسب با توان جسمی و روانی وی استفاده می گردد.
4- معاینات بازگشت به کار:
این معاینات تخصصی نیز با هدف معاینات قبلی انجام می شود. انجام این معاینات جهت هر کارگری که بیش از 5_3 روز از محیط کاری خود دور بوده است ضروری میباشد.
5- معاینات حین بازنشستگی یا معاینات خروج از کار:
این معاینات جهت تعیین و ضعیت کلی سلامت شغلی فرد انجام می‌گردد که این موضوع در خصوص برخی عوامل زیان آور محیط کار که دارای عوارض دیررس یا طولانی مدت هستند (همچون آزبست، سیلیس، پرتوهای یونیزان و …) از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
موارد قانونی لزوم انجام معاینات ادواری و بدو استخدام
1- لزوم انجام معاینات بدو استخدام
ماده 90 قانون تامین اجتماعی مقرر میدارد:
افراد شاغل درکارگاهها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند. بدین منظورکارفرمایان مکلفند قبل از به کار گماردن آنها ترتیب معاینه پزشکی آنها را بدهند . ( از طریق مراکز تخصصی معاینات طب کار دارای مجوز از دانشگاه های علوم پزشکی ) .
درصورتی که پس ازاستخدام مشمولین قانون معلوم شود که نامبردگان درحین استخدام قابلیت و استعداد کارمرجوع رانداشته وکارفرما درمعاینه پزشکی آنهاتعلل کرده است و درنتیجه بیمـه شده دچار حادثه شده ویا بیماریش شدت یابد ، سازمان تامین اجتماعی مقررات این قانون را درباره بیـمه شده اجرا وهزینه های مربوطه را از کارفرما طبق ماده 50 این قانون مطالبه و وصول خواهندنمود .
لذا بمنظور انجام خدمات معاینات پزشکی قبل ازاستخدام افراد و نیروی شاغل ، کارفرمایان محترم می بایست نسبت به معرفی نیروی کاربه مراکز طب کار سـازمان تامین اجتماعی اقدام نموده و نسخه اصلی معاینات انجام شده را جهت درج درپرونده بیمه شده به شعبه تامین اجتماعی تحویل فرمایند .
2- لزوم انجام معاینات ادواری :
ماده92 قانون کار جمهوری اسلامی- کلیه واحدهای موضوع ماده 85 این قانون که شاغلین درآنها به اقتضای نوع کاردرمعرض بروز بیماریهای ناشی ازکارقراردارند. بایدبرای همه افراد مذکورپرونده پزشکی تشکیل دهند وحداقل سالی یکبارتوسط مراکز بهداشتی درمانی ازآنها معاینه وآزمایشهای لازم را به عمل آورند ونتیجه را در پرونده مربوطه ضبط نمایند. ( مراکز طب کار دارای مجوز از دانشگاه های علوم پزشکی )
لذا با توجه به تمامی موارد ذکر شده مرکز تخصصی طب کار ایمن پژوهان پارس با داشتن کادری بسیار مجرب و نظارت کامل متخصص طب کار بر روند اجرایی پرسنل و با داشتن مجوزهای مربوطه از دانشگاه علوم پزشکی البرز آماده ارائه خدمات طب کار به آن مجموعه محترم می باشد .
https://ippeco.com/%d8%ae%d8%af%d9%85%d8%a7%d8%aa-%d8%b7%d8%a8-%da%a9%d8%a7%d8%b1/
