امروزه ارزيابی ريسکهاي موجود و مديريت آنها در عرصه خدمات بهداشت و درمان به خصوص در بیمارستانها بسیار حائز اهمیت می باشد. بیمارستانها منابع عظیمی از سرمايههاي مرتبط با سلامت جامعه و سرمايههاي انسانی، فیزيکی، مالی و تجهیزاتی را بر عهده دارند. از کارافتادگی يک سیستم يا بروز حوادث میتواند موجب بروز اختلال در سطوح مختلف شود و حتی به عنوان تهديدي براي جامعه و محیط زيست تلقی گردد. به اين دلیل همگان در پی سیستمی ايمن و با احتمال خطر پايین هستند. در اين جا است که واژه ريسک به معنی عدم قطعیت و نشانگر احتمال وقوع با شدتی مشخص ظهور میيابد. عدم توجه به مواجهه پرسنل بیمارستانی با مخاطرات گوناگونی که در بخشهاي مختلف اين مراکز وجود دارد پیاده سازي مديريت ريسک در بیمارستانها را ضروري مینمايد.
در مطالعهای که بر روی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جهت ارزیابی و اولویت بندی ریسکهای HSE در بیمارستانها با استفاده از شناسایی ریسکهای اصلی در بیمارستانها ، روش FMEA ، اولویت بندی معیارها و فرآيند تحلیل شبکه فازي( (FANP صورت گرفت؛ نتایج حاصله نشان داد که بیشترين آمار حوادث در بخش هاي درمانی بیمارستان رخ داده که 37.6 درصد را به خود اختصاص می دهد. از کل حوادث بیمارستانی، 34 درصد مربوط به عامل بیولوژيکی، 28.3 درصد مربوط به عامل شیمیايی، 14.9 درصد مربوط به عامل ارگونومیکی، 12.08/ درصد مربوط به عامل فیزيکی، 5.75 درصد مربوط به عامل الکتريکی، 3.67 درصد مربوط به عامل روان شناختی و 1.3 درصد مربوط به عامل مکانیکی بوده است.
بر طبق این مطالعه بخشهاي درمان(به خصوص اطاق عمل) و آزمايشگاه جزو نقاط بسیار مهم در زمینه ارزيابی ريسک بیمارستان هستند که شايد مهم ترين علت آن وجود مواد و تجهیزات خطرناک مانند دستگاههاي آنالیز، تاسیسات گاز مايع، احتمال بالاي تماس پرسنل با مواد شیمیايی و بیولوژيکی میباشد. در این مطالعه مشخص شد که مديريت ريسک قادر به کاهش خطاها و ريسکهاي موجود در بیمارستان میباشد. مديريت بیمارستانها نبايد تمام توان خود را براي کنترل عوامل بیولوژيکی صرف نمايند زیرا مسائل شیمیايی و ارگونومیکی و فیزيکی نیز از اولويتهاي نسبی برخوردار هستند.
منبع:
- امیدواری، منوچهر؛ داریوش شهبازی.1395. ارزیابی و اولویت بندی ریسکهای ایمنی و بهداشت و محیط زیست (HSE)در بیمارستان ها (مطالعه موردی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی) مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره بیست و چهار، شماره اول، 43-54.