مفهوم آزمایش طب کار چیست؟
طب کار یکی از شاخههای نوین علم پزشکی است که به بررسی روابط بین سلامت کارکنان یک مجموعه، توانایی انجام کار و شرایط موجود در محیط کار میپردازد. طب کار شامل شناسایی، ارزیابی، پیشگیری، کنترل و درمان بیماریها و صدمات ناشی از کار میشود. بیماری یا مشکلاتی که بر اثر کار یا در محیط کار به وجود میآیند رنج و ضررهای زیادی را درپی دارند. به همین علت مطابق قوانین و مقررات کشور حفظ سلامت کارکنان بر عهده کارفرمایان است. آزمایشات طب کار هم برای پیشگیری از این موارد صورت میگیرد که نباید از انجام آن چشمپوشی کرد.
علت انجام آزمایشات و معاینات بدو استخدام چیست؟
طبق ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی، این آزمایشات برای بررسی سلامت جسمی، روحی و اجتماعی افراد، قبل از استخدام برای بهکارگیری فرد در جایگاه متناسب شغلی صورت میگیرد. انجام آزمایش طب کار به پزشک کمک میکند تا در صورت بروز بیماری یا هر آسیب دیگری، تشخیص دهد که آسیب یا بیماری به وجود آمده وابسته به شغل و محیط کار بوده است یا خیر. این آزمایشات علاوه بر اینکه به تشخیص بهموقع بیماری کمک میکند تا اقدامات لازم برای درمان و کنترل بیماری صورت گیرد ازاینجهت حائز اهمیت است که در صورت بروز حادثه و مطرحشدن آن در مراجع قانونی بهعنوان مدرک استفاده میشود. هزینه انجام این آزمایشات بر عهده کارفرماست اما معمولاً توسط فرد متقاضی پرداخت میشود.
آزمایشات و معاینات بدو استخدام چه اهدافی را دنبال میکنند؟
- تعیین وضعیت سلامت عمومی کارکنان و اطمینان از آماده بودن کارکنان برای انجام کار
- بهکارگیری نیروی کار متناسب با شرایط سلامت جسمی و روحی
- جمعآوری اطلاعات اولیه جهت مقایسه در معاینات دورهای آینده
- مستندسازی اطلاعات پزشکی تا در صورت نیاز به مراجع قضایی ارائه شود
- کاهش هزینههای غرامت کارکنان
- کاهش هزینههای درمان
- کاهش آسیبهای ناشی از کار
آزمایش طب کار برای تعیین محدودیتهای شغلی
یکی از مواردی که در آزمایشات طب کار سنجیده میشود، تناسب شرایط جسمانی و عضلانی فرد با شغل مورد نظر است. این موضوع چه در بدو استخدام و چه در تغییر پستهای سازمانی حائز اهمیت است. اهمیت این موضوع تا حدی است که در صورت سهل انگاری، تمام سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. آزمایشات طب کار در چنین مواردی میتواند مزایای زیر را به دنبال داشته باشد:
- تشخیص زودهنگام بیماریها و درمان به موقع آنها
- پیشگیری از هر گونه بیماری شغلی و حرفهای
- شناسایی کارمندان در معرض خطر آسیبهای جسمانی
- تعیین شغل و موقعیت فرد در بدو استخدام
- پیشگیری از گسترش بیماریهای واگیردار در شرکتها و سازمانها
- ارزیابی مستمر کارکنان از نظر جسمانی
به همین دلیل سازمانها و شرکتها میتوانند معاینات و ارزیابیهای طب کار را به صورت دورهای برای کارکنان خود بسته به سن، جنسیت و سایر فاکتورها مشخص نمایند.